Novosti

U petak, 22. jula, sa početkom u 21.30 časova nastavlja se dramski program 30, jubilarnog, festivala „Grad teatar“. Na sceni između crkava će gostovati Narodno pozorište iz Sombora sa predstavom „Gogolend“, u režiji Andraša Urbana, a po motivima književnog djela Janoša Hercoga.
Predstava „Gogoland“ nastala je po motivima istoimenog romana somborskog književnika i akademika Janoša Hercega, iz 1992. godine. Gogoland je izmišljena zemlja u kojoj vlada „demokratska diktatura“, i u kojoj je licemerje podoban način mišljenja, a samo najluđi opstaju. Glavni junaci, u ovoj farsičnoj utopiji, predstavljaju Gogoe, stanovnike Gogolanda, bezimene klovnove. U par navrata u predstavi dolazi do razvajanja granica između izvođača i gledalaca i tada se – na forumu – samoironično i strasno razbuktava rasprava o potrebi Teatra. Postavljaju se pitanja – da li je pozorište „oblik utočišta, duhovne hrane, mesto prevazilaženja usamljenosti, prepoznavanja istine, snažne razmene energija ili je samo beskoristan luksuz?“ Glavni junaci glasno protestvuju protiv ovdašnjeg društvenog statusa umjentika i umjetnosti uopšte; političkog obezvređivanja Teatra.

Herceg Janoš (1909–1995) osnovnu školu i gimnaziju pohađa u svom rodnom gradu. U 1929. godini izdaje časopis „Iks“, koji je objavljen samo jedanput. 1932-1934. g. je službenik u štampariji u Somboru, a zatim saradnik časopisa „Új Hírek” – “Nove vesti”. 1936-1938 g. je urednik u izdavačkoj kući „Dante“ u Budimpešti. Od 1939. g. je saradnik „Új Hírek” – “Nove vesti”, a posle i glavni urednik za kratko vrijeme, a zatim novinar u „Jutarnjim novinama“ u Novom Sadu. Od 1941.g. je direktor Gradske biblioteke u Somboru. U vreme mađarske administracije je glavni urednik „Kalanđe“. Posle rata, do 1953. godine je urednik Izdavačke kuće „Bratstvo-jedinstvo“ u Novom Sadu. U dva ciklusa (1953-1955 i 1957-1977) je urednik Novosadskog radija. 1955-1957. g. je glavni urednik časopisa „Most“. 1977.g. je penzionisan i preselio se u Doroslovo. Iz Doroslova objavljuje svoje radove u elektronskim i pisanim medijima u Vojvodini. 1981.g. je izabran za člana Vojvođanske akademije nauke i umetnosti. 1998. godine u Doroslovu, u znak sjećanja, osnivaju književnu nagradu „Herceg Janoš“. U bogatom književnom opusu izdvajaju se romani: Grad pored jezera (Tó mellett város, 1937), Na osušenoj zemlji (Szikkadó földeken, 1954), Anin oproštaj (Anna búcsúja, 1955), Nebo i zemlja (Ég és föld, 1959), Iketanija (Iketánia, 1987), Izmene (Módosulások, 1989), Gogoland (Gogoland, 1992).

Andraš Urban (Urbán András) je rođen 1970. u Senti. Još kao sedamnaestogodišnjak stvara samostalnu pozorišnu i književnu radionicu kao autor, reditelj i glumac. Kasnije formira pozorišnu grupu "Aiowa" (aiowa maffia), koja teatar tretira kao specifičnu, ali ipak sveumjetničku ideološku akciju. Studira filmsku i pozorišnu režiju na novosadskoj Akademiji umetnosti u klasi prof. Vlatka Gilića, režira u subotičkom Narodnom pozorištu. U prvoj trećini devedesetih napušta studije, rad u pozorištu i godinama živi povučeno. Diplomirao je 2000. u klasi prof. Bore Draškovića i ponovo intenzivno radi u pozorištu. Uz podršku segedinskog MASZK-a i vlastitog ansambla (Ansambl Andraša Urbana) stvara nezavisne pozorišne predstave. Od 2006. je direktor Mađarskog gradskog pozorišta "Deže Kostolanji" u Subotici. Osnivač je internacionalnog pozorišnog festivala Desiré Central Station. Režirao četrdesetak profesionalnih predstava u Subotici, Nišu, Novom Sadu, Beogradu, Segedinu, Bitolju, Ljubljani, Berlinu, Klužu, Varni, Mariboru, Rijeci. Na pozorište gleda kao na prosvijetljeni prostor ponekad provokativne akcije, gdje se misli, govori i organizuje specifičan vid umjetničke stvarnosti. Predstava je za njega komunikacija i druga stvarnost koja postoji za sebe, ali nastaje i ispoljava se u odnosu između izvođača, izvođene stvarnosti i gledaoca. Režiju ostvaruje preko interaktivne komunikacije s glumcem. Dobitnik je nagrada i priznanja među kojima su: Nagrada "Jasai Mari" (najprestižnija nagrada za pozorišnu umetnost Republike Mađarske), Nagrada "Joakim Vujić", "Pro Urbe" grada Subotice, "Pro Urbe" grada Sente, Nagrada za "Paralelnu umetnost" (Mediawave). Njegove režije i predstave nagrađene su na festivalima: Sterijino pozorje, Festival profesionalnih pozorišta Vojvodine, Infant, JoakimFest, Tvrđava fest, Teatarfest, Festival alternativnih pozorišta Republike Mađarske, Festival mađarskih pozorišta, BITEF, MESS, MOT, Dani satire u Zagrebu.

Urban, pored režije, potpisuje i scenografiju predstave. Kostimograf je Marina Sremac, kompozitor je Irena Popović, dramaturg Kata Đarmati, a asistent scenografa Katarina Nemet. U predstavi igraju: Biljana Keskenović, Branislav Jerković, Ivana V. Jovanović, Milica Janevski, Nenad Pećinar, Saša Torlaković. Muzičari su Nemanja Bubalo i Lazar Lazarević.