Svečano otvaranje manifestacije „Dani evropske baštine”
U petak, 21. septembra, u 20 časova na trgu ispred Spomen doma „Stefan Mitrov Ljubiša“ u Starom gradu, biće otvorena manifestacija međunarodnog karaktera „Dani evropske baštine“, koja se ove godine realizuje pod sloganom „Umjetnost dijeljenja“. Ova značajna manifestacija će biti otvorena izložbom prof. Aleksandra Radojevića „Zapisi i crteži u prolazu“. Manifestaciju će otvoriti Dobrila Vlahović, savjetnica za nepokretnu kulturnu baštinu Ministarstva kulture Crne Gore, dok će izložbu Aleksandra Radojevića otvoriti arhitekta Andrija Markuš. Organizator manifestacije i kustos izložbe u ime JU Muzeji i galerije Budve je Dušan Medin, diplomirani arheolog i master menažer u kulturi.
U nastavku donosimo tekst iz kataloga izložbe prof. Aleksandra Radojevića koji potpisuje arhitekta Andrija Markuš: „Upravo crtežima profesora Aleksandra Radojevića sačuvana je uspomena na mnoge objekte sa našeg primorja... Punim osjećajem, sinhronizovanim brzim kroki-potezima, poput pokreta dirigentske palice, prepričana je arhitektura – kompozicija, koja se nosila i čuvala u oku Aleksandra Radojevića. Aleksandar je stvarao, između ostalog, u dobu mnogo čemu drugačijem od ovog – od pedesetih do kraja šezdesetih, nastavljajući pod tim uticajem ka raskršću rukodjelnog i elektronskog crteža. Tom vremenu, kojem sam i ja pripadao, bilo je dato šta mu je brzo uzeto – da autor predstavlja svoje djelo, a ne saradnik elektronske struke, koji elektronskim pokretnim slikama vodi trku od cilja ka startu, za razliku od Aleksandra: od starta ka cilju, dospijećem u svim blagodatima, lapidarno dušom nježno predstavljenih poteza – iznjedrenom, a ne viđenom arhitekturom. Ovi crteži kao primjenjeni zaslužuju da se, kao šifra iščitavanja njihovog vremena – neposrednog predstavljanja i doživljavanja arhitekture, sačuvaju u muzeju primjenjenih umjetnosti. Oni se nalaze na sredini lista, a ne na marginama, sa kojih ih naše kolege Srđan Gavrilović i Marko Stojanović, skupljajući od mnogih autora, postavljaju u prvi plan, godinama organizujući izuzetne izložbe: druženja crteža i arhitekture, održane pupčane vrpce. Aleksandar Radojević crtežima u tušu, pastelu i kombinovano, krajnje racionalno postupa – gdje svaka linija čini rezultantu ili zbirnu asocijaciju karakterističnih formi i sadržaja.“
Prof. Aleksandar Radojević rоđеn je u Nоvоm Sadu 1934. godine. Diplоmiraо je na Аrhitеktоnskоm fakultеtu u Bеоgradu 1958. godine. Spеcijalizacijе: Lоndоn (1965), Mоskva – MАRHI (1974) i Mеksikо – IMCЕ (1980–1981). Biо je zapоslеn na Аrhitеktоnskоm fakultеtu Univerziteta u Bеоgradu. U zvanju rеdоvnоg prоfеsоra (1984) оdlazi u pеnziju (2002). Prеdavaо na arhitеktоnskim fakultеtima u Prištini (1979–1989), Banja Luci (1998–2008), Pоdgоrici (2002–2012), na Dеpartamеntо dе Histоria dеl Аrtе na Univеrzitеtu u Оviеdu, Аsturia, Španija (1996–1998) i na Facultad dе Аrquitеctura y Urbanismоs na Univеrzitеtu u Коncеpciоnu, Čilе (2002). Rukоvоdiо pоslеdiplоmskim studijama – smеr Аrhitеktura unutrašnjih prоstоra na Аrhitеktоnskоm fakultеt Univerziteta Crne Gore u Pоdgоrici (2010–2014). Prоfеsiоnalnо sе bavi arhitеktоnskо-urbanističkim prоjеktоvanjеm, еntеrijеrоm, dizajnоm namеštaja i grafičkim dizajnоm. Nоsilac prvih nagrada na arhitеktоnskim kоnkursima (15), nagrada i priznanja iz arhitеkturе, еntеrijеra i dizajna (9) i Pоvеljе za živоtnо dеlо u оblasti arhitеkturе u Srbiji (2013). Rеdоvni član ULUPUDUS-a (1970), član Umеtničkоg savеta АSА (prеdsеdnik) i АRTCЕNTRА u Bеоgradu.
„Dani evropske baštine“, koji se obilježavaju u 50 država potpisnica Evropske konvencije o kulturi, bazirani su na promociji lokalnih vještina, tradicije, arhitekture i umjetnosti, što čini zajedničku evropsku baštinu. Pokrenuta 1985. godine u Francuskoj, manifestacija je organizovana kao zajednička inicijativa Evropske komisije i Savjeta Evrope od 1999. godine i obilježava se u septembru, sa više od 70,000 događaja organizovanih širom Evrope. „Dani evropske baštine“ omogućavaju građanima da istraže širok spektar kulturnih dobara kroz niz tematskih događaja besplatnih za posjetioce, što pomaže upoznavanju skrivene istorije ljudi i mjesta koja su imala značajnu ulogu u uobličavanju kulture i baštine Evrope. Ciljevi manifestacije bazirani su na boljem razumijevanju zajedničke evropske prošlosti, uvažavanju tradicionalnih vrijednosti i podsticanju novih inicijativa iz oblasti konzervacije i edukacije, a njen pan-evropski karakter doprinosi zbližavanju naroda Evrope, kroz širenje zajedničkih kulturnih vrijednosti.
Događaji u okviru manifestacije „Dani evropske baštine“ u Budvi i Crnoj Gori će se realizovati u periodu od 21. do 30. septembra, dok će izložba prof. Aleksandra Radojevića biti postavljena do 3. oktobra.