Završena dvodnevna manifestacija „Ljubišini dani“ (27–28. februar)
Tradicionalna manifestacija „Ljubišini dani“, održana je 27. i 28. februara 2019. godine, u organizaciji JU Muzeji i galerije Budve. Sačuvati od zaborava lik i djelo Stefana Mitrova Ljubiše (1822–1878) najznamenitijeg Budvanina i Paštrovića, političkog, društvenog i kulturnog poslenika – zadatak je kojem je, kroz različite programe i aktivnosti, JU Muzeji i galerije Budve godinama posebno posvećena. Program ovogodišnjih „Ljubišinih dana“ obuhvatao je dva glavna segmenta: predstavljanje knjige „Naši pisci, njine aure“ autora dr Gojka Čelebića, i predstavljanje Zbornika radova sa simpozijuma „Stefan Mitrov Ljubiša: intertekstualna interpretacija“.
Na početku prvog dana manifestacije publici se obratila direktorica JU Muzeji i galerije Budve mr Lucija Đurašković: „Posebna nam je čast i zadovoljstvo što smo se prošle godine, obilježavajući 140 godina od Ljubišine smrti, ovom manifestacijom uključili u godinu Evropske kulturne baštine (2018), čime su se i naša Ustanova, kao i grad Budva, na prikladan način pozicionirali u evropski kulturni kontekst, kojem je naš prostor oduvijek i pripadao, a čemu je, kako znamo, umnogome i naš Ljubiša doprinio ulažući napore da se naš kraj modernizuje, kulturno uzdigne i uzvisi. Vrijednost jednog pisca ili umjetnika-stvaraoca uopšte, pokazuje se u rezultatima do kojih se dolazi u njegovim tumačenjima što ukazuje na njegovu savremenost, odnosno univerzalnost.“
Nakon što je moderatorka Itana Lalović publiku upoznala sa temom djela i autorovom biografijom, obratio se dr Predrag Zenović, teoretičar politike: „Istakao bih značaj ovog djela prije svega jer nam nudi nove interpretacije Ljubišinog djela, što je smatram za kulturu izuzetno bitno. Autor nam u knjizi govori o stvaralaštvu četiri značajna autora: Popa Dukljanina, Petra II Petrovića Njegoša, Stefana Mitrova Ljubiše – koji u knjizi ima pivotalno mjesto, i Miodraga Bulatovića, prepuštajući čitaocu da isplete veze među njima. Smatram da je veza između ovih autora u njihovom životnom i stvaralačkom, i da se ogleda u makro i mikro nivou. U prvom slučaju oni su slika i prilika civilizacijskih krugova iz kojih dolaze i vremena u kojem stvaraju i koje pokušavaju u intertekstualnoj matrici da interpretiraju, a u drugom slučaju je u pitanju ta tanana, lirska mikrodimenzija. U Čelebićevoj interpretaciji svi onu su romansijeri i kreatori životnog, povjesnog ali i poetičkog teksta“. Profesor opšte književnosti, Neven Staničić je o Ljubiši govorio prvenstveno iz književno-stvaralačkog aspekta. Na kraju se autor zahvalio učesnicima, publici, organizatoru i izdavaču, napominjući da je knjigu stvarao sa smirenošću, prikupljajući informacije, posebno o Ljubiši u arhivima Beča i Praga.
Drugog dana manifestacije moderatorka Milica Stanić Radonjić prisutne je upoznala sa detaljima prošlogodišnjeg simpozijuma zahvalivši se još jednom svim učesnicima, nakon čega je riječ dala akademiku Nenadu Vukoviću: „Pred nama je još jedna nova knjiga posvećena jednom od najznačajnijih stvaralaca XIX vijeka, koja prati slijed čitanja Ljubišinog djela, koje nije samo naša, već i mediteranska vrijednost, a samim tim i evropska. To se najbolje vidi kada se čitaju Ljubišini evropski savremenici. U prilici sam da napomenem da je i Crnogorska akademija nauka i umjetnosti prošle godine takođe održala simpozijum posvećen Ljubiši i štampanje tog zbornika je u toku, dok je knjiga akademika Radomira Ivanovića „Kazalice Stefana Mitrova Ljubiše“. Sve to potvrđuje zainteresovanost za neprolazno Ljubišino djelo i širenje kruga ljubišologa“.
Nakon toga obratila se Jelena Đurović, bivša dugogodišnja direktorica Nacionalne biblioteke „Đurađ Crnojević“ riječima: „Ovaj zbornik okuplja radove 17 uglednih autora. Upečatljiva, bogata, stvaralačka biografija Stefana Mitrova Ljubiše inspirisala ih je da zarone u djelo ovog paštrovskog, mediteranskog i evropskog pisca i urone u nove teme stavljajući ga u kontekst izvan nacionalnih okvira, na taj način nam podarivši pravo bogatstvo novog tumačenja.“
Profesorica književnosti, mr Božena Jelušić istakla je sledeće: „Posebno bih izdvojila rad Zlate Bojović koji se po mom mišljenju najviše približava toj intertekstualnosti. Intarzija Ljubišinog teksta se kod nje je posmatrana iz dva ugla – iz ugla narodne književnosti, i iz ugla ličnosti koja nije uvijek dovoljno osvjetljavana u istoriji Budve, a to je don Antun Kojović. Ljubiša je dakle preuzimao od Kojovića i od naroda, ali je uvijek stvarao novu vrijednost.“
